تصویب همزمانی انتخابات مجلس و ریاست جمهوری در ایران

مجلس شورای اسلامی ایران به برگزاری همزمان انتخابات مجلس و ریاست جمهوری این کشور رأی داد، در حالی که سخنگوی شورای نگهبان پیشاپیش این رأی را خلاف قانون اساسی دانسته و رئیس مجلس نیز مخالفت خود را با آن اعلام کرده است.

نمایندگان بدون اجازه موکلانشان نمی توانند مدت دوره نمایندگی خود را افزایش دهند بنابر مصوبه مجلس، انتخابات هشتمین دوره مجلس شورای اسلامی و دهمین دوره ریاست جمهوری باید به صورت همزمان و در سال 2009 میلادی (1388 خورشیدی) برگزار شود تا از آن پس این دو انتخابات در دوره های بعدی نیز با یکدیگر همزمان گردند. از 220 نماینده مجلس که در رأی گیری برای این طرح حاضر بوده اند، 131 تن به آن رأی موافق، 72 نفر رأی مخالف و پنج نفر رأی ممتنع داده اند. طراحان این طرح می گویند فاصله یکساله میان پایان یافتن دوره مجلس و دولت باعث می شود لوایحی که دولت به مجلس می فرستد، رسیدگی نشده باقی بماند چراکه نمایندگان مطمئن نخواهند بود دولتی که به فاصله کمتر از یک سال روی کار خواهد آمد خواهان تصویب این لوایح باشد. کاهش هزینه انتخابات نیز از جمله دیگر دلائلی است که در دفاع از همزمانی انتخابات مجلس و ریاست جمهوری مطرح شده است. اما همان گونه که مخالفان این مصوبه در مجلس نیز تصریح کرده اند، برای همزمانی انتخابات مجلس و ریاست جمهوری باید طول دوره هفتم مجلس بیش از یک سال افزایش یابد که چنین امری مخالف با اصل 68 قانون اساسی ایران است که بر چهارساله بودن دوره نمایندگی مجلس صراحت دارد و از سوی دیگر، نمایندگان بدون اجازه موکلانشان نمی توانند مدت دوره نمایندگی خود را افزایش دهند. مجلس شورای اسلامی نیز صلاحیت اعمال تغییر بر قانون اساسی را ندارد و هرگونه تغییری در مفاد قانون اساسی مستلزم همه پرسی است. راه حلی که برای همزمانی انتخابات مجلس و ریاست جمهوری بدون تغییر در قانون اساسی مطرح می شود این است که انتخابات مجلس دیرتر از زمان موعد برگزار شود اما تغییر در زمان برگزاری انتخابات مجلس باید به ‌پیشنهاد رئیس جمهور او با تصویب سه چهارم نمایندگان مجلس انجام شود. این در حالی است که دولت مخالفت خود را با برگزاری همزمان انتخابات مجلس و ریاست جمهوری اعلام کرده است. از جمله دیگر مخالفان عمده برگزاری همزمان این دو انتخابات، غلامعلی حدادعادل رئیس مجلس شورای اسلامی است. در صورتی که شورای نگهبان، همان گونه که سخنگوی این شورا نیز تصریح کرده، مصوبه برگزاری همزمان انتخابات را خلاف قانون اساسی بداند اما نمایندگان مجلس همچنان بر آن پافشاری کنند، این مصوبه برای تصمیم گیری نهائی به مجمع تشخیص مصلحت نظام سپرده خواهد شد.