دردسر بزرگ 'برادر بزرگ' برای بریتانیا

در بریتانیا یک برنامه تلویزیونی تحت عنوان برادر بزرگ (Big Brother) جنجال برانگیز شده و حتی بر مسائل سیاسی بریتانیا تاثیر گذاشته است.

رسانه های بریتانیا، به طور گسترده ای جنجال برنامه برادر بزرگ را پوشش داده اند چند تن از شرکت کنندگان این برنامه تلویزیونی، به بیان اظهارات نژاد پرستانه علیه شیلپا شتی، شرکت کننده هندی این برنامه متهم شده اند و اظهارات آنها موجی از اعتراضها را در رسانه ها برانگیخته است. مسئولان برنامه سرانجام تصمیم گرفتند سرنوشت شیلپا شتی و رقیب او جید گودی را به رای مردم (از طریق پیامهای تلفنی و اس ام اس) واگذار کنند و در این رقابت، جید گودی که متهم به رفتار نژاد پرستانه با شیلپا شتی بود، از دور خارج شد. خانم گودی که در میان تدابیر امنیتی از برنامه خارج شد، در گفتگو با کانال چهار تلویزیون بریتانیا، اتهام رفتار نژادپرستانه را رد کرد. گزارش رادیویی ابراهیم خلیلی را بشنوید -- برنامه جام جهان نما آقا بالاسر برادر بزرگ (آقا بالاسر) یک برنامه مستند تلویزیونی است، بر اساس زندگی واقعی تعدادی افراد که از طبقات مختلف اجتماعی و فرهنگی و موقعیت های متفاوت، در یک خانه جمع می شوند. این افراد از لحظه ورود به خانه ای که سرتاسر و تمام زوایایش با دوربین های تلویزیونی زیر نظر است و به طور مستقیم از تلویزیون پخش می شود، با دنیای بیرون قطع رابطه می کنند و تا زمانی که در این خانه هستند، نه خبری از بیرون می شوند و نه با کسی از بیرون ارتباط دارند. برنامه برادر بزرگ ابتدا در سال 1999 در هلند شروع شد و سپس در کشورهای زیادی در پنج قاره جهان، از جمله بریتانیا و حتی کشور هند در آسیا هم رواج پیدا کرد. نحوه اجرای برنامه و بهانه اصلی آن این است که زندگی عادی شرکت کنندگان برادر بزرگ که جوامع و فرهنگهای مختلف را نمایندگی می کنند و در مدت ۹ هفته اجرای برنامه، هیچ رابطه ای با دنیای بیرون ندارد، به طور بیست و چهار ساعته زیر نظر است و این می تواند از نظر روانشناسی مورد ارزیابی قرار گیرد. بینندگان شبکه های تلویزیونی که این برنامه را می بینند، به تدریج در بحث و جنجالهای احتمالی که میان شرکت کنندگان برنامه به وجود می آید، دخالت داده می شوند، رای می دهند و اظهار نظر می کنند. شیلپا شتی هنرپیشه هندی، از شرکت کنندگان سرشناس دوره جدید برنامه برادر بزرگ است از نظر تجارتی، آگهی های زیادی در طول برنامه پخش می شود و آرای بینندگان هم که از طریق تلفن و اس ام اس دریافت می شود، سود زیادی نصیب سازندگان برنامه می کند. در برنامه جاری برادر بزرگ بریتانیا، یازده شخصیت معروف از کشورهای بریتانیا، آمریکا و استرالیا وارد برنامه شدند. از جمله شرکت کنندگان این مجموعه، درک بنیدکت (Dirk Benedict )هنرپیشه آمریکایی، جرمین جکسون (Jermaine Jackson) برادر مایکل جکسون و شلپا شتی (Shilpa Shetty)، هنرپیشه معروف سینمای هند (بالیوود) هستند. جنجال از آنجا آغاز شد که سه دختر انگلیسی شرکت کننده، جو اومیرا (خواننده)، دانیل لوید (مانکن زیبایی) و جید گودی (از شرکت کنندگان دوره های پیشین برادر بزرگ که اکنون معروف و میلیونر شده) بر سر بعضی از مسایل، با خانم شتی اختلاف نظر پیدا کردند و گویا حرفهایی در وصف او بر زبان آوردند که به نظر برخی از بینندگان و حتی محافل سیاسی و مطبوعاتی بریتانیا، مصداق نژادپرستی شمرده شده است. جنجال سیاسی و مطبوعاتی سازندگان برنامه برادر بزرگ، خروج شرکت کنندگان جنجالی را به رای گذاشته اند این جنجال، به سرعت از سطح بینندگان برنامه بالاتر رفت، در پارلمان بریتانیا مطرح شد، روزنامه ها و شبکه های تلویزیونی به طور گسترده به این موضوع پرداختند و در چند روز اخیر، در سرخط اخبار بوده است. جنجال برادر بزرگ، حتی سفر گوردن براون وزیر خزانه داری بریتانیا به هند را هم تحت تاثیر قرار داد. خبرنگاران می گویند آقای براون که احتمالا نخست وزیر آینده بریتانیا خواهد بود، در هند به هر شهری که سفر می کند و با هر مقام هندی که دیدار می کند، با سوالاتی در مورد برخورد شرکت کنندگان انگلیسی برنامه برادر بزرگ با هنرپیشه هندی مواجه می شود. تاکنون نزدیک به چهل هزار نفر در بریتانیا از این برنامه شکایت کرده اند و حتی پلیس بریتانیا هم تحقیقاتی را در این قضیه آغاز کرده است. "نژاد پرستی" جرمین جکسون برادر مایکل جکسون نیز در برنامه برادر بزرگ حضور دارد اگر برخورد سه دختر انگلیسی با خانم شتی، مصداق نژادپرستی شمرده شود، در بریتانیا جرم بزرگی محسوب می شود و این سه نفر، با دادگاه و محاکمه و احتمالاً جریمه های سنگین مواجه خواهند بود. اما در کنار این، حالا دیگر جنجال بین المللی برادر بزرگ، برای دولت بریتانیا که شعارهای مدارا و ضد تبعیض نژادی سر می دهد، حیثیتی شده است. خانم شتی که تا حالا سعی کرده با متانت و آرامش به جنجالهای سه دختر انگلیسی پاسخ دهد، گفته که او از فرهنگ مردم خودش نمایندگی می کند و پرسیده که آیا این سه دختر هم از جامعه امروز بریتانیا نمایندگی می کنند؟ به نظر او، اگر بریتانیا اینطور باشد، ترسناک است. برخی از بینندگان برنامه، گفته اند احساس شرم می کنند از این که هموطن آن سه دختر انگلیسی هستند. یک شرکت بازرگانی که تامین کننده (حامی) اصلی برنامه برادر بزرگ است، از لغو قرارداد خود با سازندگان برنامه خبر داده است. چندین فروشگاه در سطح بریتانیا هم عطرهای دارای مارک جید گودی، شرکت کننده جنجالی برادر بزرگ بود، از رده فروش خارج کرده اند. روزنامه ها نوشته اند که دانیل لوید شرکت کننده دیگر نیز که مدل یا مانکن زیبایی است، پس از این جنجال، احتمالاً با لغو قرارداد مواجه خواهد شد. تجارت درک بندیکت و شیلپا شتی، هنرپیشه های هالیوود و بالیوود در برنامه برادر بزرگ اما هیچ کدام از این جنجالها، باعث نمی شود که سازندگان برنامه، نفع تجارتی خود را نادیده بگیرند. مسئولان کانال چهار تلویزیون بریتانیا اتهام طرح مسایل نژادپرستانه در برنامه برادر بزرگ را کرده اند و گفته اند که آنچه پیش آمده، فقط ناشی از تفاوت فرهنگها بوده است. آنها از بینندگان برنامه که حالا دیگر شمارشان از پنج میلیون هم فراتر رفته، خواسته اند تا با ارسال پیامهای نوشتاری (اس ام اس موبایل)، تعیین کنند که شیلپا شتی هنرپیشه هندی یا جید گودی، رقیب انگلیسی او، کدام یک باید از دور برنامه خارج شوند. مسئولان برنامه گفتند که در برنامه جمعه شب (۱۹ ژانویه)، بیش از هشتاد درصد رای دهندگان، خواهان خروج خانم گودی از برنامه شدند.